-
Chreszczatyk czy Kreszczatik?
2.03.20222.07.2008Główna ulica Kijowa – Kreszczatik czy Chreszczatyk? Za pierwszą formą przemawia częstość użycia (Google 5:1) i obecność w literaturze (Miasto Kijów Bułhakowa w tłum. Drawicza); za drugą transkrypcja. Czy w tym przypadku można powołać się na regułę https://sjp.pwn.pl/zasady/Nazwy-geograficzne-od-dawna-spolszczone;629714.html? A jeśli tak, to czy reguła ta dopuszcza wariantywność? (formy Kijów, Charków, Żytomierz, Krzywy Róg są wszak jedynymi, a nie opcjonalnymi).
-
Co ma brona do obrony? 12.09.201812.09.2018Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
-
conditio czy condicio?4.07.20034.07.2003Szanowni Państwo,
proszę o wyjaśnienie, która z łacińskich form oznaczających warunek konieczny jest poprawna: conditio sine qua non (taką pisownię znaleźć można w Nowym leksykonie PWN) czy condicio sine qua non (wersja przyjęta w Wielkim słowniku wyrazów obcych PWN). A może obie są poprawne?
Podobne wątpliwości budzi pisownia słowa condicionalis (wg Wielkiego słownika wyrazów obcych PWN) i conditionalis (wg Wielkiego słownika ortograficznego PWN) – czy również tutaj obie formy są poprawne i mamy po prostu do czynienia z „ewolucją” w zakresie filologii klasycznej (w różnych słownikach łacińsko-polskich na określenie polskiego warunku znalazłem obie formy: conditio i condicio). Jeśli poprawne są obie formy, może warto by to w kolejnych wydaniach słowników odnotować?
Z pozdrowieniami
Stanisław Danecki
-
cudzysłów w nazwach własnych8.03.20158.03.2015Dzień dobry,
mam dwa pytania dotyczące używania cudzysłowów. Jeżeli w nazwie własnej pojawia się cudzysłów, np. MDK „Koszutka”, Ośrodek Rekreacyjno-Sportowy „Żabka”, to czy potem należy samodzielnie występujące w tym samym tekście wyrazy Koszutka czy Żabka nadal pisać w cudzysłowie? I drugie pytanie: czy Trójka w nazwie radiowa Trójka powinna być w cudzysłowie?
Dziękuję za odpowiedź
Iwona -
Czy był(a)by pan(i) uprzejmy/a?2.03.20102.03.2010Jak poprawnie należy oznaczać rodzaj czasownika lub zaimków w zdaniach, gdy płeć odbiorcy nie jest nam znana? (Zwykle takie zwroty, zapisywane są w różny sposób, np. na portalach – aplikacjach społecznych, tłumaczonych z angielskiego, gdzie komunikacja odbywa się automatycznie przez system, frazy rozpoczynają się imieniem: „[imię] był…”). Np. był(a), był(-a), był/była; usunąłeś(aś), usunąłe(a)ś, usunąłeś(ęłaś); usunąłeś/usunęłaś itd.; jej/jego, jemu/ jej; dodali(ły), dodali/ły, dodali/dodały.
– lumay -
Czym się różni opodal i nieopodal?
13.02.202113.02.2021WSJP podaje taką samą definicję i pochodzenia dla słów opodal i nieopodal. Skąd dziś podobieństwo, skoro w jednym ze słów jest przeczenie, „nie”?
-
Czy odmieniać obce wyrazy-cytaty?21.06.200621.06.2006Czy używając obcego słownictwa w polskim tekście (obecná čeština), należy je odmieniać, dodając polską końcówkę (obecną češtiną), spolszczyć cały wyraz (jeżeli tak, w jaki sposób?), czy może zostawić oryginalną pisownię i odmienić wg pisowni czeskiej (obecnou češtinou)?
-
Deptam czy depczę?
4.06.20204.06.2020Chodzi o formy typu deptam. W 2005 r. p. Artur Czesak napisał, że „warto by dokonać analizy nasuwających wątpliwości czasowników i być może normę zliberalizować” https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Plukasz-Plucze;6414.html.
Minęło 15 lat. Czy coś się w tym temacie dzieje? Czy ktoś analizuje, liberalizuje? W jakim trybie i kiedy takie decyzje normatywne są podejmowane?
Od czterech lat deptam jest w Wiktionary https://pl.wiktionary.org/wiki/depta%C4%87 i w Słowniku gramatycznym języka polskiego http://sgjp.pl/leksemy/#255636
-
domaining czy domeniarstwo?17.11.200917.11.2009W środowisku osób inwestujących w domeny nastąpił swego czasu pewien podział na takich, którzy swój fach zwą domeniarstwem, i takich, którzy uważają, że poprawną nazwą jest tylko nazwa angielska domaining. W skrócie: domena – domeniarz (domeniarze) – domeniarstwo, czy domena – domainer (domainersi, domainerzy) – domaining?
-
dong, hao i xu21.09.200621.09.2006Słownik wyrazów obcych pod redakcją Elżbiety Sobol podaje, że dong, waluta Wietnamu, jest równy 100 chao. Tymczasem wszystkie inne źródła, do których dotarłem, podają, że 1 dong = 10 hao = 100 xu. Czy chao rzeczywiście było kiedyś wietnamską jednostką płatniczą, a potem zastąpiło je xu, czy do słownika wkradł się chochlik?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.